Dünyada olduğu gibi ülkemizde de pamuğun endüstriyel tarım ürünleri içerisinde önemli bir yeri olmasına rağmen, pamuğun yıllar geçtikçe üretim alanlarının azalması başta olmak üzere, birçok sebeple üretim miktarında da önemli azalışlar meydana gelmiştir. 1 milyon ton üretim hedefi konan pamuk üretimi olumsuz iklim koşulları ve zararlılarla mücadelede yetersiz kalınmasıyla 2019 yılında 800 bin ton civarında üretilebilmişti. 2020 yılında üretimdeki karlılığın azalması ve desteklemelerde de beklenen alınamayınca üretimden kaçışlarla 620 bin ton, 2021 yılında desteklemelerin ve oluşan fiyatın etkisiyle 832 bin ton üretim gerçekleşmiştir. 2022 yılında 900 bin ton üretim olacağı beklenmektedir. Ülkemizin ihtiyaç duyduğu pamuk tüketimi 1 milyon 600 bin ton olduğunu düşünürsek ithalat kaçınılmaz durumda. Pamuk çiftçisinin sorunları yıllarca göz ardı edilmiş, beraberinde sektörel sorunlar da artarak devam etmektedir.
Çukurova, Ege, Antalya yörelerinde Pamuk hasadını yapacak üreticilerimiz karlılığını hesap edemeden pamuğunu ödemesi gereken girdi maliyetlerini ödemek için tarlada maliyetine karlılığına bakmadan satmaktadır. Devlet alım garantisi ve taban fiyat olmadığından düşük fiyatlar belirlenmekte, bu durum karşısında savunmasız kalan çiftçilerimiz, zararla, dönemlerini kapatmakta ve pamuk ekiminden giderek uzaklaşmaktadırlar. 2019 hasat sezonunda 3,90 TL/Kg, 2020 hasat sezonunda 4,75 TL/Kg, 2021 hasat sezonunda 8 TL/Kg olan pamuk fiyatının 2022 yılında üreticiler tarafından girdi fiyatları da göz önüne alınarak 30 TL/Kg olması beklenmektedir. Üreticilerin 30 TL/Kg fiyat beklentisin girdi fiyatlarının yüksekliği yanında bölgede ekilen diğer ürünlerle karlılığını karşılaştırması sonucu, bir sonraki yıl başka ürünlere kaymaması için gereken fiyatlardır. Mazot gübre desteklemelerinde verilen 3,5 kat oranın ürün alım fiyatlarına yansıtılması gerekmektedir. Çukobirlik, Tariş, Antbirlik gibi bölgesel birlikler fiyat açıklaması yapılmış olmasına rağmen birliklerin mali gücünün yeterli olmaması sebebiyle, piyasa belirleyiciliği açısından oldukça zayıf kalmakta, piyasada belirleyici ve dengeleyici olamamaktadırlar. Bu da piyasada rekabet gücünü olumsuz etkilemektedir. TMO ve Tarım Kredi Kooperatifleri Birliği derhal devreye girip üretici lehine sorumluluk almalıdır. 19 Eylül 2022 günü Tariş tarafından açıklanan 20 TL/Kg fiyat üreticinin beklentisinin çok altındadır.
19.09.2022
